Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bielsku Białej

POSTANOWIENIE

Dnia 17 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej Wydział III Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Wojciech Paluch

Protokolant: st. sekr. sąd. Bronisława Solich-Wydra

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 17 maja 2013 r.

w sprawie A. K. (1)

podejrzanego o przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 270 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 12 k.k.

na wniosek podejrzanego

w przedmiocie rozpoznania wniosku o wydanie listu żelaznego

na podstawie art. 281 k.p.k. a contrario

postanawia

nie uwzględnić wniosku podejrzanego A. K. (1) i odmówić wydania listu żelaznego.

UZASADNIENIE

Prokuratura Okręgowa w Bielsku-Białej pod sygn. akt V Ds. 17/11 prowadzi postępowanie przygotowawczego przeciwko A. K. (1) podejrzanemu o popełnienie przestępstw z art. 258 § 1 k.k. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 270 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 12 k.k.

Postanowieniem z dnia 9 sierpnia 2011 roku, sygn. akt III Kp 329/11 Sąd Rejonowy w Bielsku-Białej zastosował wobec w/w podejrzanego środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania.

Postanowieniem z dnia 20 września 2011 roku, sygn. V Ds. 17/11 Prokurator Prokuratury Okręgowej w Bielsku-Białej zarządził poszukiwanie podejrzanego A. K. (1) listem gończym.

Postanowieniem z dnia 23 maja 2012 r., sygn. III Kop 63/12 Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej postanowił wydać w stosunku do podejrzanego A. K. (1) – europejski nakaz aresztowania wobec faktu ukrywania się podejrzanego przed wymiarem sprawiedliwości.

Pismem z dnia 8 stycznia 2013 roku Biuro Międzynarodowej Współpracy Policji, Komenda Główna Policji w Warszawie poinformowało tut. Sąd, że A. K. (1) został aresztowany w (...) na podstawie ENA.

Pismem z dnia 28 kwietnia 2013 r. podejrzany za pośrednictwem jedynie poczty e- mail wniósł o wydanie wobec niego listu żelaznego. W uzasadnieniu wniosku podejrzany wskazał, iż obecnie przebywa w więzieniu W. w L., gdzie jest zatrzymany na podstawie Europejskiego Nakazu Aresztowania wydanego przez tutejszy Sąd, sygn. akt III Kp 329/11. Podejrzany zobowiązał się jednocześnie do powrotu na teren R. P. w terminie wyznaczonym przez Sąd, przebywania przez okres trwania postępowania, aż do jego zakończenia pod adresem (...) ul. (...), nie opuszczania Polski bez zgody Sądu oraz nie kontaktowania się ze świadkami w sprawie. Jak dalej wskazał od 8 lat jest związany z kobietą, która cierpi na schizofrenię. Przez cały czas ich związku był jedynym żywicielem rodziny. W momencie jego zatrzymania jego partnerka znalazła się bez środków do życia. Była zmuszona sprzedać wszystkie wartościowe przedmioty w celu utrzymania zakwaterowania. Jest on również jedyną osobą która pilnuje regularnego przyjmowania leków przez jego partnerkę. Jego partnerka przejawia również tendencje samobójcze. Ostatni raz próbowała popełnić samobójstwo rok temu będąc w stresie związanym z ich ówczesną sytuacją materialną. Przebywanie podejrzanego w więzieniu spowodowało, że przestała brać leki i może po raz kolejny popełnić samobójstwo. Ostatnim razem została uratowana dlatego, iż podejrzany był przy niej i wezwał pomoc na czas. Przebywając w więzieniu nie jest w żaden sposób pomóc swojej partnerce a poczucie takiej beznadziei wpływa bardzo negatywnie na jego zdrowie psychiczne. Jak podkreślił nie obawia się on przyjazdu do Polski i bardzo chciałby żeby jego sytuacja prawna rozwiązała się tak szybo jak to możliwe. Mając możliwość odpowiadania z wolnej stopy będzie w stanie powrócić do Polski z partnerką i zaopiekować się nią.

W dniu 15 maja 2013 roku organy sądowe (...) poinformowały tut. Sąd, iż zapadła już nieprawomocna decyzja o wydaniu zgody na przekazanie podejrzanego A. K. (2) stronie polskiej.

Sąd zważył, co następuje:

Zdaniem Sądu, wniosek podejrzanego nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 281 k.p.k., jeżeli oskarżony przebywający za granicą złoży oświadczenie, że stawi się do sądu lub do prokuratora w oznaczonym terminie pod warunkiem odpowiadania z wolnej stopy, właściwy miejscowo sąd okręgowy może wydać oskarżonemu list żelazny.

List żelazny to środek przymusu procesowego niebędący środkiem zapobiegawczym, który zapewnia organowi procesowemu obecność oskarżonego w toku postępowania i nieutrudnianie przez niego w bezprawny sposób postępowania, gwarantując jednocześnie oskarżonemu, że nie będzie aresztowany aż do prawomocnego zakończenia postępowania. List żelazny spełnia więc podobne jak środki zapobiegawcze funkcje procesowe, choć środkiem takim nie jest, stając się jednocześnie swoistą gwarancją dla oskarżonego. Jest on wynikiem uzgodnień między organem wydającym list a oskarżonym, ale z prawnego punktu widzenia jest decyzją procesową sądu, nie jest więc umową, choć dla jego zaistnienia wymagane jest z jednej strony oświadczenie oskarżonego o gotowości stawienia się do procesu, a także przyjęcie warunków listu, z drugiej zaś oświadczenie sądu o udzieleniu listu. Ostatecznie to jednak jedynie sąd decyduje, czy udzieli listu i na jakich warunkach, może go też nie udzielić, choćby oskarżony wyrażał chęć stawienia się do dyspozycji organów procesowych. (T. Grzegorczyk, Komentarz do art. 281 Kodeksu postępowania, Lex).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy zaznaczenia wymaga, iż wniosek podejrzanego A. K. (1) o wydanie listu żelaznego i umożliwienie mu odpowiadania z wolnej stopy w prowadzonej przeciwko niemu sprawie Prokuratury Okręgowej w Bielsku- Białej, sygn. akt V Ds. 17/11 nie może zostać uwzględniony. Złożenie przedmiotowego wniosku na obecnym etapie postępowania jest mocno spóźnione. Na uwadze mieć bowiem należy, że wobec A. K. (1) w dniu 23 maja 2012 r. wydany został Europejski Nakaz Aresztowania, przy czym z uwagi na zatrzymanie podejrzanego przez organy państwa obcego toczy się obecnie postępowanie w przedmiocie przekazania jego osoby stronie polskiej, celem przeprowadzenia przeciwko niemu postępowania karnego w przywołanej już wyżej sprawie Prokuratury Okręgowej w Bielsku- Białej, sygn. akt V Ds. 17/11. Jednocześnie zaznaczenia wymaga, że z informacji udzielonej przez organy sądowe (...)wynika, iż zapadła już nieprawomocna decyzja o wydaniu zgody na przekazanie A. K. (1). W takiej sytuacji brak jest podstaw do przychylenia się do wniosku podejrzanego ponieważ opisana w art. 281- 284 k.p.k. instytucja listu żelaznego nie może zostać zastosowana wobec osoby, w stosunku do której wydano Europejski Nakaz Aresztowania, tym bardziej, iż procedura przekazania osoby podejrzanego na podstawie ENA jest już praktycznie zakończona. Niezwłocznie bowiem po uprawomocnieniu się wspomnianej decyzji o wydaniu zgody na przekazanie, podejrzany A. K. (2) zostanie przetransportowany do Polski .

Mając powyższe na uwadze podkreślenia wymaga, że Sąd w całości podzielił ugruntowany w doktrynie pogląd, w którym przyjmuje się, iż nie jest możliwe wydanie listu żelaznego oskarżonemu, co do którego wystąpiono o ekstradycję (art. 594 § 1) lub wobec którego wydano ENA (art. 607a). Skoro obowiązuje wymóg, że do wniosku o wydanie przez państwo obce osoby ściganej należy dołączyć odpis postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, przeto instytucja listu żelaznego, której istotą jest zapewnienie oskarżonemu pozostawania na wolności, nie może znaleźć zastosowania. Natomiast możliwe jest wydanie listu żelaznego w sytuacji, gdy państwo wezwane odmówi wydania oskarżonego (J. Grajewski, Komentarz aktualizowany do art. 281 kodeksu postępowania karnego, Lex, R.A. Stefański, List żelazny w kodeksie postępowania karnego, Lex nr 12327/5).

Ponadto zaznaczenia wymaga, że również podniesione we wniosku okoliczności związane ze stanem zdrowia partnerki podejrzanego nie mogą stanowić podstawy uwzględnienia przedmiotowego wniosku. Na terenie (...) zapewne istnieją instytucje do których wymieniona może zwrócić się o pomoc. W tym kontekście należy zaś mieć na uwadze, że obecna sytuacja podejrzanego jest następstwem jego wieloletniego ukrywania się przed polskimi organami ścigania, podejmując zaś takie działania podejrzany powinien był liczyć się z ich konsekwencjami.

Wobec podniesionych okoliczności Sąd uznał, iż brak jest podstaw do wydania listu żelaznego podejrzanemu A. K. (1). W niniejszej sprawie nie ma jednak przeszkód co do tego, aby podejrzany A. K. (1) po powrocie do Polski wnosił o zastosowanie wobec niego wolnościowych środków zapobiegawczych.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w części dyspozytywnej postanowienia.

ZARZĄDZENIE

1)  odnotować postanowienie i sprawę zakreślić,

2)  odpis postanowienia doręczyć:

-podejrzanemu z poucz., że zażalenie nie przysługuje, jego obrońcy

-Prokuraturze Okręgowej w Bielsku-Białej

B., dnia 17 maja 2013 r.